Một phụ huynh chia sẻ câu chuyện gây tranh cãi: Buổi tối, nhà hàng xóm của chị xảy ra mâu thuẫn dẫn đến cãi vã kịch liệt. Sau khi tìm hiểu, nguyên nhân là con trai thứ hai của gia đình vừa nghe nhạc vừa học. Người mẹ cho rằng điều này không tốt, khiến con mất tập trung, nên đã phạt con. Đúng lúc đó, ông bố đi làm về.
Có lẽ sau một ngày làm việc vất vả, khi về nhà tôi bất ngờ chứng kiến cuộc cãi vã giữa hai mẹ con. Tôi cảm thấy phiền lòng và không thể ngồi yên, nên tôi đã tham gia vào cuộc trò chuyện và nhắc nhở rằng không nên luôn luôn kiểm soát đứa trẻ, hãy để cho con có một ít tự do… Tuy nhiên, kết quả là bà mẹ trở nên càng tức giận hơn, cô ấy hét lên đến mức mọi người xung quanh đều có thể nghe thấy.
Hàng xóm khuyên nhủ, đôi vợ chồng mới hạ hỏa may mắn. Con trẻ chia sẻ rằng khi làm bài tập ở nhà, nghe nhạc sẽ giúp tăng hiệu suất. Tuy nhiên, cuối cùng cậu bé đã “chấp nhận” ý kiến của mẹ, hứa rằng sẽ học mà không nghe nhạc, và tập trung hơn vào việc học.
Câu chuyện này khi được chia sẻ đã gây ra hai ý kiến khác nhau. Một số người cho rằng họ đã từng học và nghe nhạc cùng nhau mà không có bất kỳ ảnh hưởng nào, thậm chí còn thấy hứng thú hơn trong việc học. Ngược lại, người khác cho rằng việc này không tốt, tốt nhất là tách biệt giữa việc chơi và học, không nên lẫn lộn.
Vì sao trẻ em thích nghe âm nhạc khi học?
Hầu hết các bậc cha mẹ đều tự hỏi tại sao học sinh, đặc biệt là lứa tuổi thanh thiếu niên, lại thích nghe nhạc trong khi học. Một cuộc trò chuyện với các học sinh trung học cơ sở đã tiết lộ rằng có ba lý do chính cho điều này.
Trước tiên, nghe nhạc có thể giúp giảm căng thẳng trong quá trình học.
Hiện nay, áp lực học tập đối với học sinh rất lớn. Ngoài việc phải học ở trường, họ còn phải làm nhiều câu hỏi ôn tập, đặc biệt là ở lớp cuối cấp. Một học sinh cho biết: “Mỗi ngày, thời gian thoải mái nhất của tôi là khi về nhà làm bài tập và nghe nhạc yêu thích. Lúc đó, căng thẳng cả ngày trôi đi như chưa từng có, tâm trạng của tôi cũng trở nên hạnh phúc hơn rất nhiều. Đồng thời, tôi cảm thấy tốc độ làm bài tập ở nhà cũng nhanh hơn”.
Thứ hai, nghe nhạc có thể ngăn chặn cảm giác buồn ngủ.
Trong quá trình học, nếu ta chỉ tập trung vào sách, mắt sẽ mệt mỏi và gây buồn ngủ. Ngoài ra, nếu ta tập trung quá mức, dễ dàng ngủ gục. Tuy nhiên, một số người có thể giữ tinh thần tỉnh táo và ngăn cơn buồn ngủ bằng cách nghe vài bài hát, từ đó tăng tốc độ tiếp thu kiến thức.
Cuối cùng, nghe nhạc có thể ngăn chặn tiếng động.
Rất nhiều người có thói quen nghe nhạc để tránh tiếng ồn trong công việc. Khi có quá nhiều ồn ào xung quanh, họ sẽ mang theo tai nghe để tập trung hơn vào công việc cần làm. Học sinh cũng không ngoại lệ, khi họ học bài cũng thường áp dụng cách này.
Đồng thời học và nghe nhạc sẽ gây tác động đến hiệu suất học tập
Giáo sư Ngụy Khôn Lâm của Đại học Bắc Kinh (Trung Quốc) đã viết một bài về vấn đề này có tựa đề “Khả năng học tập có bị ảnh hưởng khi nghe nhạc?”. Ông đã đề cập đến quan điểm rằng việc nghe nhạc có thể làm giảm hiệu quả học tập.
Ông Lâm cho biết rằng âm nhạc có thể giúp chặn tiếng ồn xung quanh và tăng cường sự tập trung. Tuy nhiên, việc xử lý âm thanh này cũng tốn công sức của não. Đôi khi, việc này diễn ra tự động và không nhận thức, nhưng vẫn tiêu tốn tài nguyên của bạn.
Khái niệm “tài nguyên” mà Giáo sư Ngụy đề cập đến là khả năng tập trung của một người vào một việc hoặc hoạt động cụ thể. Khi bạn đang cố gắng giải quyết một bài toán khó, việc có âm nhạc quá lớn hoặc nhanh có thể làm phân tán suy nghĩ và gây trở ngại.
Giáo sư Ngụy Khôn Lâm
Ngoài ra, khả năng ghi nhớ ngắn hạn của chúng ta cũng sẽ bị ảnh hưởng. Khả năng ghi nhớ ngắn hạn là việc sử dụng thông tin để giải quyết các vấn đề liên quan đến học tập và các hoạt động nhận thức khác. Khả năng ghi nhớ ngắn hạn được sử dụng khi chúng ta cố gắng nhớ các mục trong danh sách, các bước để giải quyết một bài toán hoặc nhớ lại một chuỗi các sự kiện. Nếu bạn đang gặp khó khăn vì phải xử lý nhiều công việc cùng một lúc, thì tốt nhất là không nghe nhạc, vì điều này sẽ làm cho tình hình trở nên tồi tệ hơn.
Có một số nghiên cứu khác đã chỉ ra rằng âm nhạc có những lợi ích nhất định. Tuy nhiên, kết quả ghi nhận trên 20 người trong độ tuổi 20-30 cho thấy rằng khi không có âm nhạc, họ có tỷ lệ ghi nhớ các từ tiếng Anh chính xác nhất. Tỷ lệ ghi nhớ giảm khi nghe nhạc cổ điển và tệ nhất khi nghe nhạc rock. Nghiên cứu này tương thích với quan điểm của Giáo sư Ngụy, rằng trong trạng thái không có âm nhạc, sự tập trung và hiệu quả học tập cao hơn.
Việc nghe nhạc có ảnh hưởng đến việc học. Tuy nhiên, cha mẹ nên có cách ứng xử linh hoạt khi con vừa học vừa nghe nhạc. Hãy tránh việc ngăn chặn và đổ lỗi cho con ngay lập tức, vì điều này sẽ ảnh hưởng đến mối quan hệ gia đình và giảm động lực học hành. Thay vào đó, hãy thỏa thuận với con rằng giai đoạn học tập nghiêm túc sẽ tập trung 100% vào bài vở, nhưng con có thể nghe nhạc yêu thích ở những lúc khác.
Nghe nhạc yêu thích trước khi học khoảng 3-5 phút hoặc trong thời gian nghỉ ngơi giữa các buổi học có thể kích thích hoạt động của não bộ. Nhạc cổ điển và không lời được ưu tiên để giúp não bộ tiếp nhận thông tin nhanh chóng và xử lý hiệu quả, đồng thời thúc đẩy động lực để tiếp tục học tập và thu nạp kiến thức mới.