Tia cực tím, hay còn được gọi là tia UV, đóng vai trò quan trọng trong việc tổng hợp vitamin D tự nhiên và phòng tránh nhiều bệnh như còi xương, ung thư ruột kết, vảy nến,… Ngoài ra, nó còn giúp cải thiện tâm trạng và ngăn ngừa trầm cảm. Tuy nhiên, tiếp xúc với tia UV mạnh có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe. Vậy tia UV tồn tại ở đâu và tác động của nó đối với sức khỏe như thế nào?
Tia tử ngoại là gì?
Theo các chuyên gia giải thích, tia UV là loại tia tử ngoại có bước sóng thấp nhưng tần số cao. Mắt chúng ta không có khả năng nhìn thấy loại tia này. Tia UV được chia thành ba loại là UVA, UVB và UVC. Tuy nhiên, tia UVC chủ yếu đã bị tầng Ozone hấp thụ, do đó tác động của tia UV đến cơ thể con người chủ yếu là từ tia UVA và UVB. Trong đó, tia UVA chiếm 95% và tia UVB chiếm 5%.
Tia UV là tia tử ngoại có bước sóng thấp nhưng tần số cao mà mắt của chúng ta không thể nhìn thấy được loại tia này.
Tia UV có tác dụng kích thích tổng hợp vitamin D tự nhiên, giúp cơ thể khỏe mạnh và ngăn ngừa còi xương và bệnh ngoài da. Tuy nhiên, tiếp xúc với tia UV mạnh thường xuyên có thể gây hại cho sức khỏe và da.
Những ảnh hưởng xấu của tia tử ngoại UV
Làm da tối màu
Da sẽ trở nên đen sạm và không đều màu khi có nhiều sắc tố Melanin. Sự tăng Melanin xuất phát từ quá trình sản sinh tế bào sắc tố, được thúc đẩy bởi tác động của tia UV từ ánh nắng mặt trời khi da tiếp xúc.
Tăng tốc quá trình lão hóa da
Tác động rõ ràng nhất của tia UV lên cơ thể là tăng tốc quá trình lão hóa da. Khi tiếp xúc với tia tử ngoại trong thời gian dài, cấu trúc của biểu bì da sẽ bị thay đổi. Da mất nước, trở nên khô hơn, dễ bong tróc và sần sùi. Bề mặt da xuất hiện nhiều nếp nhăn, mất đi độ đàn hồi và sự săn chắc, cũng như xuất hiện nhiều đốm sắc tố như tàn nhang và thâm nám. Điều này xảy ra do Collagen bị hao hụt do tác động của tia UV.
Tia UV khiến cấu trúc biểu bì da thay đổi dẫn đến lão hóa nhanh chóng, da mất độ đàn hồi và săn chắc, nhiều nếp nhăn xuất hiện.
Bệnh ung thư da
Tác hại nghiêm trọng nhất của tia UV là tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư da như ung thư u hắc tố, ung thư tế bào biểu mô, ung thư biểu mô tế bào có vảy,… Trong số này, ung thư biểu mô tế bào đáy chiếm hơn 80% trường hợp. Bệnh này phát triển chậm và hiếm di căn, nhưng vẫn gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Ung thư biểu mô tế bào đáy thường được phát hiện ở các vị trí tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời như cổ và đầu.
Phẫu thuật thay thủy tinh thể và các bệnh liên quan đến mắt
Ngoài tác động lên làn da, tia UV còn có ảnh hưởng xấu đến thị giác. Khi mắt tiếp xúc thường xuyên với tia UV, có nguy cơ mắt bị đục thủy tinh thế. Đây là một dạng tổn thương mắt, khi thủy tinh thể mờ dần, nếu không được điều trị kịp thời, có thể gây mù lòa vĩnh viễn. Ngoài ra, tia UV cũng làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mắt khác như mộng thịt, ung thư vùng mí mắt, thoái hóa điểm vàng,…
Kích thích quá trình phát triển khối u xấu
Theo như ta biết, khối u ác tính được hình thành từ tế bào sắc tố và có khả năng lan sang và gây tử vong. Các vị trí thường xuyên tiếp xúc với tia UV trong thời gian dài có nguy cơ hình thành khối u ác tính cao hơn so với các vị trí khác trên cơ thể. Các dấu hiệu nhận biết nguy cơ hình thành khối u ác tính bao gồm nốt ruồi xuất hiện với kích thước lớn hơn 2mm, ngứa hoặc đau tại các nốt ruồi đã có trước đó, hoặc thay đổi màu sắc và kích thước của nốt ruồi.
Tia tử ngoại (UV) xuất hiện ở đâu?
Vị trí của tia UV nằm ở phần lớn trong ánh nắng mặt trời. Khi ánh nắng mặt trời chiếu xuống mặt đất, có hơn 10% tia cực tím trong tia nắng này. Tia cực tím này có thể xuyên qua mây hoặc các bề mặt khác, vì vậy ngay cả khi ở trong vùng bóng râm, chúng ta vẫn bị ảnh hưởng bởi tia UV từ ánh nắng mặt trời chiếu xuống. Ngoài ra, tia UV cũng có thể được tìm thấy trong ánh sáng của đèn huỳnh quang và đèn Halogen.
Tia tử ngoại (UV) xuất hiện ở đâu? Phần lớn tia UV có trong ánh nắng mặt trời chiếu xuống mặt đất, ngoài ra tia UV còn tìm thấy trong ánh sáng đèn huỳnh quang, đèn Halogen,…
Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về tác động của tia UV đến sức khỏe và làn da. Mặc dù tia UV mang lại nhiều lợi ích cho cơ thể, nhưng chúng ta cần hạn chế tiếp xúc trực tiếp với nó trong thời gian dài. Việc không tuân thủ có thể gây hậu quả xấu cho sức khỏe và làn da của bạn. Hy vọng thông tin hữu ích trong bài viết sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cách chăm sóc sức khỏe và bảo vệ làn da của mình.